ازمایشگاه های شیمی

طبق اسامی که در سایت مشاهده میشود تعداد گزارشکارهایی که شما اپلود کردید

برای شما اعلام میشود تا روز یکشنبه وقت دارید اگر غیر از بوده اعلام کنید.

موفق باشید

900608867-شیمی عمومی 2-2 گزارش

900460071-شیمی الی - 2گزارش

900568403-شیمی الی -2 گزارش

900567772 شیمی الی -1 گزارش

900580468شیمی الی -4 گزارش

900434610شیمی الی -4گزارش

900565007شیمی الی -4گزارش

900488802شیمی الی -5گزارش

900560588شیمی عمومی 2-3 گزارش

 

 




تاریخ: جمعه 10 شهريور 1391برچسب:,
ارسال توسط رومینا

 

   
900460071 8
870162960 8
870162810 4.5
880135330 5
870162971 9
870162865 6.5
900562790 4
900242066 7
870163036 7.5
890183516 10
870162929 5.75
900608867 9

 

900560588 3.5
900476872 5
900587777 5
900565007 9
900460962 2.5
900565419 3
880135253 5
880135374 5.5
860151276 8
860151234 7.5



تاریخ: جمعه 10 شهريور 1391برچسب:,
ارسال توسط رومینا

 دانشجویان عزیز..یکی از شما فراموش کرده بر روی برگه نام یا شماره دانشجویی خوردا بنویسد.

لطفا با تاییدیه اموزش برای حضور در جلسه امتحان روز یکشنبه به ازمایشگاه مراجعه کنید.

  شیمی الی  رشته   زیست شناسی
890183404 8
900568403 6
900580468 6
900487792 8.5
900434610 5
890183452 8
900565007 5.5
900572874 5
900562790 6
900585990 7
900488802 4.5



تاریخ: جمعه 10 شهريور 1391برچسب:,
ارسال توسط رومینا

 

عوامل موثر در حلاليت

معمولا ترکيبات قطبي در حلالهاي قطبي و ترکيبات غير قطبي در حلالهاي غير قطبي حل ميشوند.

در ترکيبات مشابه افزايش نيروي بين مولکولي سبب کاهش حلاليت ميگردد.

در ترکيبات مشابه افزايش وزن مولکولي سبب کاهش حلاليت ميشود.

در ترکيبات مشابه وجود شاخه جانبي باعث افزايش حلاليت ميگردد.

 

 

استفاده از حلاليت در شناسايي جسم ناشناخته

استفاده از حلاليت تا اندازه اي عوامل شيميايي موجود در جسم آلي را مشخص ميکند. مثلا ترکيبات اسيدي معمولا در سود و ترکيبات قليايي معمولا در اسيد کلريدريک 5% حل ميشوند.

استفاده از حلاليت اطلاعاتي در مورد بعضي از خصوصيات ترکيب ناشناخته ميدهد. از حل شدن يک جسم در آب تا اندازه اي به قطبي بودن آن مطمئن ميشويم و يا در حاليکه اسيد بنزوئيک در آب حل نميشود اما در صورتيکه با سود ترکيب شود توليد بنزوات سديم ميکند که براحتي در آب محلول است.

استفاده از حلاليت اطلاعاتي را در مورد وزن مولکولي جسم ناشناخته ميدهد، مثلا در مورد سريهاي همانند (همولوگ) که داراي يک عامل شيميايي باشند معمولا آنهايي که تعداد کربن آنها کمتر از 4 باشد در آب حل و آنهايي که تعداد کربن آنها بيش از 5 اتم کربن باشد معمولا در آب نامحلولند.

 

 

طبقه بندي بر اساس حلاليت

 

آزمون حلاليت براي هر جسم مجهولي بايد انجام شود. اين آزمون در تشخيص گروههاي عاملي اصلي ترکيبات مجهول داراي اهميت است. حلالهاي متداول براي آزمايش حلاليت عبارتند از:

HCl 5%, NaHCO3 5%, NaOH 5%, H2SO4, Water, Organic Solvent

ترکيبات با توجه به حلاليتشان به 7 گروه تقسيم ميشوند:

گروه 1) ترکيباتي که هم در آب و هم در اتر محلولند

گروه 2) ترکيبات محلول در آب و نامحلول در اتر

گروه 3) نامحلول در آب ولي محلول در محلول رقيق سديم هيدروکسيد که به دو دسته زير تقسيم ميشوند:

          الف) محلول در سديم هيدروکسيد رقيق و محلول در سديم بيکربنات 5%

          ب) محلول در سديم هيدروکسيد رقيق و محلول در کلريدريک اسيد رقيق

گروه 4) نامحلول در آب ولي محلول در هيدروکلريدريک اسيد رقيق

گروه 5) هيدروکربنهايي که شامل کربن، هيدروژن و اکسيژن هستند ولي در گروه 1 تا 4 نبوده ولي در سولفوريک اسيد غليظ محلولند

گروه 6) تمام ترکيباتي که ازت يا گوگرد ندارند و در سولفوريک اسيد غليظ نامحلولند

گروه 7) ترکيباتي که ازت يا گوگرد داشته و در گروه 1 تا 4 نيستند. تعدادي از ترکيبات اين گروه در سولفوريک اسيد غليظ محلولند.

دسته بندي ترکيبات بر اساس حلاليت را ميتوان به صورت زير نشان داد. هر يک از گروههايي که با حرف لاتين مشخص شده اند بعنوان گروه حلاليت دسته اي خاص از ترکيبات شناخته ميشوند

 

sA

 

اسيدهاي کربوکسيليک تک عاملي کمتر از 6 کربن و سولفونيک اسيدهاي آروماتيک

SB

آمينهاي تک عاملي کمتر از 7 کربن

S1

الکلهاي تک عاملي، آلدئيدها، کتونها، اترها، نيتريلها و آميدها ي کمتر از 6 کربن

S2

نمک اسيدهاي آلي، آمين هيدروکلرايد، آمينو اسيدها، کربوهيدراتها، پلي هيدروکسيها، اسيدهاي چند عاملي

A1

اسيدهاي آلي قوي، کربوکسيليک اسيدهاي داراي بيش از 6 کربن، فنولها با استخلافهاي الکترون گيرنده ارتو و پارا، بتا دي کتونها

A2

اسيدهاي آلي ضعيف، فنولها، انولها، ايمينها، ايميدها، سولفوناميدها، تيوفنولها کمتر از 5 کربن، بتا دي کتونها

B

آمينهاي آليفاتيک بيش از 7 کربن، آنيلينها (فقط يک گروه فنيل)، بعضي اکسي اترها

MN

ترکيبات خنثي متفرقه داراي نيتروژن يا گوگرد کمتر از 5 کربن

N1

الکلهاي کمتر از 9 کربن، آلدئيدها، متيل کتونها، کتونهاي حلقوي، استرهاي تک عاملي بيشتر از 5 کربن، اترهاي کمتر از 8 کربن، اپوکسيدها

N2

آلکنها، آلکينها، اترها، بعضي ترکيبات آروماتيک داراي عوامل فعال، کتونهاي غير از گروه بالا

I

هيدروکربنهاي اشباع، هالوآلکانها، آريل هاليدها، دي آريل اترها، آروماتيکها با گروههاي غير فعال

 

 

بخش عملي

حلاليت در آب

يک دهم گرم جسم جامد کاملا پودر شده و يا 2 قطره نمونه مايع را در لوله آزمايش ريخته و 3 سي سي آب مقطر بر روي آن بريزيد و با ضربه انگشت آن را مخلوط کنيد. پس از مدتي چنانچه اثري از نمونه مايع يا جامد ديده نشد انحلال صورت گرفته است. هنگامي که هواي آزمايشگاه سرد است چند لحظه گرم کردن محلول روي شعله ملايم، مفيد است.

حلاليت در اتر

مطابق حلاليت در آب، با حلال اتر در يک لوله آزمايش کاملا خشک، آزمون را انجام دهيد. مشاهده خط مرزي بين دو مايع معمولا مشکل است بنابر اين با تکان دادن، چنانچه محلول کدر شد انحلال صورت نگرفته است. ترکيبات غير يونيزه و آنهاييکه يک گروه عاملي دارند معمولا در اتر حل ميشوند.

حلاليت در سود 5%

به افزايش احتمالي درجه حرارت توجه کنيد. اگر ترکيب نا محلول به نظر ميرسد، کمي از قشر مايع رويي را بوسيله قطره چکان برداشته و به يک لوله کوچک انتقال دهيد. محلول کلريدريک اسيد 5% را قطره قطره به آن اضافه کنيد تا محلول اسيدي شود. اگر رسوب تشکيل شد، در گروه سوم قرار ميگيرد. هرگز حرارت به کار نبريد چون ممکن است باعث هيدروليز شود.

حلاليت در سديم بيکربنات 5%

اگر ترکيب مورد نظر در سود 5% محلول بود، حلاليت آنرا در بيکربنات 5% امتحان کنيد. مخصوصا به خروج گاز دي اکسيد کربن توجه کنيد. کربوکسيليک اسيدها، سولفونيک اسيدها و فنلهاي استخلافي در اين گروه هستند.

 

حلاليت در سديم کلريدريک اسيد 5%

بعضي از بازهاي آلي مثل نفتيل آمين، کلر هيدرات محلول در آب ميدهند ولي در زيادي اسيد رسوب ميکنند. اگر محلول بود در گروه چهارم است. اگر به نظر غير محلول است کمي از قسمت فوقاني مايع را با قطره چکان به لوله ديگري انتقال داده و محلول سود 5% اضافه کنيد تا قليايي شود. تشکيل رسوب مجهول را در گروه چهارم قرار ميدهد. حرارت بکار نبريد

حلاليت در سديم سولفوريک اسيد غليظ

اين آزمون را در لوله آزمايش خشک انجام دهيد. آيا تغيير رنگي مشاهده ميشود؟ به ايجاد ذغال، خروج گاز، پليمريزه شدن و يا ايجاد رسوب توجه کنيد.

حلاليت در سديم فسفريک اسيد 85%

پديده هايي مثل ايجاد رنگ و يا گرم شدن در اين مورد وجود ندارد.

 

 


 



 




تاریخ: 12 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

فائزه ابومحبوب (900568403)

ازمایشگاه شیمی الی

سر کار خانم شکیبازاده

شنبه 91.5.57

سنتز آسپرین

 

 

عنوان:

 سنتز آسپیرین

هدف:

آشنایی با روش تهیه آسپیرین

 

ابزار و مواد لازم:

ارلن-پیپت-بن ماری-پیست آب مقطر-چراغ بونزن

سالسیلیک اسید-استیک انیدرید-سولفوریک اسید

 

تئوری آزمایش:

سنتز استیل سالیسیلیک اسید (آسپرین) 
بوسیله استیله کردن عامل
OH در سالیسیلیک اسید براحتی میتوان آسپرین تهیه کرد. این کار به روشهای متفاوتی امکان پذیر است. یکی از این روشها استفاده از استیک انیدرید در محیط اسیدی می باشد که با توجه به نقش کاتالیستی اسید معمولا در حضور استیک اسید یا سولفوریک اسید انجام می شود. 
روش مورد بحث دیگر استفاده از استیل کلرید در حضور پیریدین می باشد. 

بخش عملی :

الف) سنتز آسپرین با استفاده از استیک انیدرید: 
در یک ارلن 250 میلی لیتری 2.5 گرم سالیسیلیک اسید را با 3.5میلی لیتر استیک انیدرید مخلوط کنید و 3-2قطره سولفوریک اسید غلیظ به آن اضافه کنید. مخلوط واکنش را ضمن هم زدن در یک حمام آب به مدت 15 دقیقه در دمای 60 درجه سانتیگراد حرارت دهید. آن را سرد کرده و در یک بشر حاوی 38 میلی لیتر آب سرد همراه با هم زدن بریزید. رسوب را با کمک قیف بوخنر صاف کرده و با آب سرد بشویید. پس از خشک کردن راندمان و نقطه ذوب را تعیین کنید. 
برای خالص سازی کامل می توان بر روی محصول در حلال بنزن تبلور مجدد انجام داد. برای این کار آب حلال مناسبی نمی باشد.هم چنین می توانیم به منظور خالص سازی آسپیرین 7.5میلی لیتر اتانول را با 17 میلی لیتر آب مخلوط ودر حمام آب گرم حرارت دهیم تا دمای آن به 65 درجه برسد.سپس آسپیرین ناخالصی را كه تهیه كرده ایم به این مخلوط اضافه می كنیم و آن را حل می كنیم.محلول را سرد كرده تا بلورهای جدید تشكیل شود و با قیف بوخنر آن را صاف می كنیم. پس از تبلور مجدد راندمان و نقطه ذوب را محاسبه نموده و با مرحله قبل مقایسه کنید. 
نكته1: ریختن آب برای تبدیل انیدریك استیك به استیك اسید انجام می شود و به این ترتیب بلور حاصل می شود.توجه به این نكته لازم است كه اسید سالیسیلیك در اسید استیك حل می شود بنابراین تغییری قابل مشاهده ای تا قبل از ریختن آب انجام نمی شود.به این ترتیب ریختن آب و تولید استیك اسید كه آسپیرین در آن حل نمی شود موجب تشكیل بلور خواهد شدو آسپیرین ناخالص رویت می شود. 
نكته2: برای اطمینان از اینكه واكنش بین مواد موجود در ارلن انجام شده است می توانیم از
FeCL3 استفاده كنیم.در صورتیكه واكنش بین محتویات ارلن انجام شده باشد با اضافه كردن این ماده رنگی مشاهده نمی شود ولی اگر واكنش انجام نشده باشد پس از افزودن این ماده كمپلكس بنفش رنگی مشاهده خواهد شد. علت اصلی این موضوع از بین رفتن گروه OHدر ماده اولیه است. 

ب) سنتز آسپرین با استفاده از استیل کلرید: 
در یک ارلن 250 میلی لیتری 6 گرم سالیسیلیک اسید را در 5 میلی لیتر پیریدین حل کنید. ارلن را در حمام یخ بگذارید و 5 میلی لیتر استیل کلرید را از داخل یک قیف جدا کننده قطره قطره و همراه با بهم زدن شدید به محلول داخل ارلن اضافه کنید. پس از اتمام افزایش، مخلوط واکنش را در یک حمام آب به مدت 5 دقیقه گرم کنید و سپس سرد نمائید. هنگام سرد کردن یک جسم نیمه جامدی تشکیل می گردد که حدود 60 میلی لیتر آب سرد و چند تکه یخ به آن اضافه کنیدو مخلوط را به هم بزنید. کریستالهارا با قیف بوخنرصاف کرده و با آب سرد بشوییدو سپس خشك كنید و نقطه ذوب و راندمان را محاسبه كرده و به روش قبلی خالص كنید. 

کاربرد و مصارف

آسپرین در داروهای برطرف کننده سردرد (مسکن ها) استفاده می شود.1

اسپرین در داروهایی که فقط با مجوز پزشک فروخته می شوند استفاده می شود.2

آسپرین در تولید قرص های APC مصرف می شود.3

آسپرین از ترکیب اسید سالیسیلیک و انیدرید استیک در حضور مقدار کمی سولفوریک اسید غلیظ تولید می شود.

روش تهیه:

یک گرم اسید سالسیلیک را داخل ارلن خشک ریخته و 1.5 میلی لیتر انیدرید استیک و 1 الی 2 قطره اسید سولفوریک غلیظ به ان اضافه کنید و با چرخش ارلن سعی کنید کلیه مواد با هم مخلوط شوند .

ارلن را به مدت 15 دقیقه در حمام اب در دمای 60 درجه سانتیگراد نگه دارید و در این مدت محتویات ارلن رابا چرخش هم بزنید.

پس از این مدت 15 میلی لیتر اب سرد به ارلن اضافه کنید که اسپرین به صورت بلورهای جامد ظاهر میگردد. ان را با قیف بوخنر صاف کنید.

برای خالص سازی اسپرین مقدار بدست امده را در 3 میلی لیتر اتانول و 7 میلی لیتر اب در گرما حل کنید و کریستالیزه نمایید.

مکانیسم:

 

 

شرح آزمایش:

 

2gr سالسیلیک اسید را در یک ارلن 100ml ریخته و به آن 3.5ml استیک انیدرید اضافه می کنیم.همچنین 3 قطره اسید سولفوریک غلیظ به عنوان کاتالیزور اضافه می کنیم و مخلوط بدست آمده را به مدت 15 دقیقه به کمک بن ماری گرم میکنیم. درجه بن ماری باید حدود 55-50 درجه سانتی گراد باشد.بیش از مقدار ترکیب از بین می رود و کمتر از این دما واکنش به کندی پیش می رود.

پس از 15 دقیقه گرم کردن روی بن ماری به مخلوط درون ارلن مقدار 35ml آب مقطر اضافه می کنیم و می بینیم که محلول کدر می شود.حال ارلن را روی شعله ملایم کمی حرارت می دهیم تا محلول شفاف شود و محلول را پس از کمی سرد شدن درون حمامی از آب و یخ قرار می دهیم.حال شاهد تشکیل کریستال آسپرین هستیم.

 

نتیجه گیری:

با روش سنتز آسپرین که یکی از پرکاربردترین داروهای مسکن است آشنا شدیم.

موارد خطا:

چون سالسیلیک اسید به اندازه تمام گروه ها نبود فقط یکی از گروه ها این آزمایش را انجام داد.پس نمی توان دقت کار گروه دیگر را تصدیق کرد.

 

 

 




تاریخ: 11 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

 


فواید: خوردن برگ آن جهت رفع عفونت‏ها و تبخال/ آشامیدن ۱۰ گرم از برگ ساییده آن با نیم مثقال مرمکى جهت تقویت مثانه/ غرغره آب جوشانده آن جهت درد دندان و زخم‏هاى لثه/ مالیدن آن با انگشت همراه با عسل جهت سرفه کهنه و مقوى معده/ مضر: ریه مصلح آن: کتیرا/ شستن عضو با آب برگ آن جهت سوختگى آتش/ مالیدن برگ پخته آن جهت فتق، التیام زخم، تقویت اعضاى سست شده، قطع خونریزى، ترمیم زخم‏ها، کاهش ورم‏ها/ ساییدن عضو به آن جهت بواسیر/

 

نوشیدن آب دم‏کرده میوه آن براى قطع خونریزى و زخم روده‏ها/ میوه آن را در دهان بجوید براى قطع جریان آب از دهان/ ۱۰ گرم خشم آن را بسایید و با ۲ گرم مرمکى ساییده بخورید براى تقویت مثانه و قطع عادت شب ادرارى کودکان/ قرقره با آب دم‏کرده برگ آن جهت تسکین درد دندان،
زخم‏هاى لثه و سستى آن/ پختن میوه و برگ آن با آمله در آب و سرکه و سپس جوشاندن آنها با روغن کنجد و مالیدن آن بر مو جهت سیاه و دراز کردن آن و جلوگیرى از ریزش مو/ نگهداشتن میوه و برگ و شاخه آن در خانه جهت جلوگیرى از پشه به داخل آن و اگر بشود آن را بکشد/ مضر: ریه مصلح آن: کتیرا.




تاریخ: 6 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

 

ارتیشو

 

کلیات گیاه شناسی

 


آرتیشو گیاه بومی مناطق مرکزی مدیترانه است ولی در حال حاضر در بیشتر نقاط معتدل دنیا کشت می شود . رومی ها در حدود 2000 سال پیش این گیاه را پرورش می دادند و بعنوان سبزی در سالاد استفاده می کردند .آرتیشو در قرن شانزدهم در انگلستان و فرانسه برده شد و سپس در قرن نوزدهم در آمریکاکشت شد . اکنون کالیفرنیا و سواحل اقیانوس آرام مرکز کشت آرتیشو می باشد . کلمه Artichoke از کلمه ایتالیایی Articicco مشتق شده که بمعنی میوه کاج می باشد و آرتیشو هم مانند میوه کاج است .



آرتیشو برای رشد احتیاج به آب و باران فراوان درد . آرتیشو گیاهای است چند ساله درای ساقه ای راست که ارتفاع آن بحدود یک متر می رسد . برگهای آن پهن و دراز مانند برگهای کاهو است که برنگ سبز تیره است . در انتهای ساقه میوه آن که بشکل میوه کاج یا سیب فلس دار است مشاهده می شود .گلبرگهای آن ضخیم و گوشتی بوده و انتهای گلبرگها ضخیم تراست که مصرف خوراکی درد . برای خرید آرتیشو دقت کنید که برگها باز نشده و سفت و سبز باشد . هنگامیکه برگهای آرتیشو قهوه ای است نشان دهنده کهنه بودن آن می باشد . فصل آرتیشو معمولا ماههای فرودرین و اردیبهشت ( آپریل و می )است . 

 

ترکیبات شیمیایی:


برگهای خوردنی آرتیشو در اینولین ، اینولاز و ماده ای تلخ بنام سینارین Cynarine می باشد . سینارین خاصی زیاد کننده ترشحات صفرا را دارد و علت صفرا بری آرتیشو داشتن این ماده است . در صد گرم آرتیشو پخته مواد زیر موجود است : 

انرژی 14 کالری
پروتئین 1/5 گرم
آب 86 گرم
مواد چرب 0/1 گرم
مواد نشاسته ای 5 گرم
کلسیم 22 میلی گرم
فسفر 40 میلی گرم
آهن 0/6 میلی گرم
سدیم 30 میلی گرم
پتاسیم 0 25 میلی گرم
ویتامین آ 40 واحد بین المللی
ویتامین ب 1 0/04 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/02 میلی گرم
ویتامین ب 3 0/6 میلی گرم
ویتامین ث 5/2 میلی گرم

خواص داروئی:



آرتیشو از نظر طب قدیم ایران گرم و کمی خشک است . قسمت مورد استفاده آرتیشو برگها و قسمت وسط آن است که بنام قلب آرتیشو معرو ف می باشد . 


  1. کبد را تمیز و اعمال کبد را تنظیم می کند .
  2. ترشح صفرا را افزایش می دهد .
  3. از جمع شده چربی در کبد جلوگیری می کند و آنهایی که کبد چرب دارند بهتر است از آرتیشو استفاده کنند
  4. یرقان مزمن را درمان می کند .
  5. تقویت کننده بدن است .
  6. موجب دفع ادرار می شود .
  7. تب بر است .
  8. در درمان رماتیسم موثر است .
  9. یبوست های ناشی از عدم صفرا را درمان می کند.
  10. در درمان ورم روده موثر است .
  11. باعث دفع سنگهای کیسه صفرا می شود .
  12. نیروی جنسی را افزایش می دهد .
  13. کلیه و مثانه را گرم می کند .
  14. گاز و نفخ معده و روده را از بین می برد .
  15. باعث هضم غذا می شود .
  16. بیماریهای کبدی را درمان یم کند .
  17. کلسترول خون را پائین می آورد .
  18. داروی لاغری است و کسانیکه می خواهند وزن کم کنند و لاغر شوند می توانند هر روز آرتیشو بخورند .
  19. سرگیجه را برطرف می کند .
  20. آنهائیکه گوششان زنگ می زند اگر آرتیشو را بخورند آنرا برطرف می کند .
  21. مبتلایان به بیماری قند می توانند با خوردن آرتیشو قند خود را تنظیم کنند .
  22. در درمان میگرن موثر است .
  23. در برطرف کردن بیماری آسم اثر مفید دارد .
  24. نقرس را برطرف می کند .
  25. آرتیشو رگها را تمیز کرده و تصلب شرائین را درمان می کند .
  26. در برطرف کردن اگزما موثر است .
  27. در درمان اکثر بیماریهای پوستی اثر مفید دارد .
  28. سموم بدن را دفع می کند .
  29. زخم های ریه و روده را درمان می کند .
  30. برای جلوگیری از ریزش مو ار برگهای آرتیشو ضماد تهیه کرده و به سر بمالید .
  31. برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید .
  32. عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می کند .
  33. برای رفع آب آوردن بدن از جوشانده آرتیشو بمقدار سه فنجان در روز استفاده کنید .



مضرات : آرتیشو چون گرم است ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند لذا بهتر است با سرکه خورده شود ضمنا طعم آرتیشو را دوست ندارند . اینگونه اشخاص اگر بخواهند از مزایای آرتیشو استفاده کننده به صورت قرص یا کپسول آرتیشو مصرف نمایند .

طرز تهیه

طرزتهیه چای آرتیشو : برای تهیه چای آرتیشو ۱۰ تا ۱۵ گرم برگ خشک و ۲۰ تا ۴۰ گرم برگ تازه آنرا در یک قوری کوچک آب جوش دم کرده و پس از ۲۰ دقیقه آنرا صاف کنید و هروز یکی دو استکان میل فر مایید .

در ضمن آب آرتیشو نیز دارای خواص درمانی بوده و شیره  برگ آرتیشو یا کنگر فرنگی دارای املاح معدنی مختلف و سینارین است .

احتیاط : بهتر است زنان در طی دوره شیر دادن از مصرف آرتیشو خوداری نموده زیرا ترشح شیر را کاهش خواهد داد .




تاریخ: 6 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

شیدا محمدی                                 900585990

استخراج:

انتقال یا جدا كردن یك تركیب از یك حلال توسط حلال امتزاج ناپذیر دیگر را استخراج می گویند.

تعريف استخراج:

استخراج به اين معني است كه حلال مناسبي روي جسم جامد و يا مايعي كه جزئي از آن مورد استخراج است، ريخته شود. اين حلال ، جزء مورد نظررا در خود حل مي نمايد. سپس محلول جديد را از بقيه قسمت ها جدا كرده.

استخراج روشی است برای جداسازی که مستلزم انتقال جسمی از یک فاز به فاز دیگر میباشد. در بعضی مواقع لازم است برای بازی آبی یک جسم آلی از محلول آبی از راههایی غیر از تقطیر استفاده شود. یکی از این راهها تماس دادن محلول آبی با یک حلال غیر قابل امتزاج به عنوان مثال آب است. اگر حلال خاصیت جداسازی را داشته باشد بیشتر موادآلی از لایه آبی به حلال آلی (حلال غیر قابل امتزاج با آب) انتقال پیدا میکند. روش استخراج مایع – مایع در جدا کردن ترکیبهای آلی از مخلوط مصرف بسیار زیادی دارد. یکی از خواص حلال که برای استخراج به کار برده میشود این است که قابلیت حل شدن آن در آب و یا هرماده دیگری که جسم آلی را در خود حل کرده کم باشد و یا بهتر از آن اینکه اصلا حل نشود. همچنین باید فرار باشد تا براحتی بتوان آنرا از ترکیب یا ترکیباتآلی استخراج شده، تقطیر نمود. با توجه به مطالب فوق جسم استخراج شونده باید در حلال استخراج کننده به خوبی حل شود و قابلیت انحلال در این حلال خیلی بیشتر از آب باشد. ضمنا حلال استخراج کننده هیچ نوع واکنشی با آب یا مواد قابل استخراج نباید بدهد.

تئوري آزمايش:

انتقال يا جدا كردن يك تركب از يك حلال توسط حلال امتزاج ناپذير ديگر را استخراج مي گويند . اصل اين روش بر پايه قانون توزيع استوار است. استخراج روشي ديگر براي جداسازي است. معمولاٌ زماني كه براي خالص كرد ماده اي ، روش تقطير جواب گو نباشد از استخراج استفاده مي شود. اين فرايند شيميايي اساسي اغلب در واكنشهاي اسيد باز قابل برگشت انجام مي گيرد.

استخراج با حلال (Solvent Extraction)

جداسازي فيزيكي يك ماده را از مخلوطي از مواد به كمك يك حلال، «استخراج با حلال» مي گويند.
استخراج با حلال در تصفيه روغن هاي نفتي كاربرد زيادي دارد، به اين ترتيب كه به وسيله حلال هايي مانند فورفورال، فنل و يا ساير حلال ها، هيدروكربورهاي نفتي و «آروماتيك»ها را از هيدروكربورهاي پارافيني جدا مي كنند

اساس این روش ، اختلاف حلالیت یک جزء در دو حلال غیر قابل حل در یکدیگر است. اگر دو حلال غیر قابل استخراج ، مایع باشند، به این روش استخراج مایع ـ مایع گویند و اگر یک جسم جامد به وسیله یک حلال استخراج شود، به آن استخراج جامد ـ مایع گویند (مثل استخراج اسانس‌ها ، عصاره‌ها و روغن از دانه‌های گیاهی). عموما دو فاز مورد استفاده ، یکی آب است و دیگری یک حلالآلی.

مقداری از جسم در فازآبی و مقداری نیز در فاز آلی می‌باشد. بازده استخراج با ضریب تقسیم نسبت مستقیم دارد. دوبار استخراج با حجم کمتر از حلال آلی همیشه موثر از یک بار استخراج با حجمی مساوی دو برابر حجم اول است. چون در حالت اول ، مقدار وزن ماده باقی‌مانده محلول در آب ، کمتر از حالت دوم خواهد بودمهمترین حلآلی که در استخراج به کار گرفته میشود دی اتیل اتر است که توانائی حل کردن تعداد زیادی از ترکیبات را در خود دارد. دی اتیل اتر نسبت به اکثر ترکیبات بی اثر بوده و به راحتی به وسیله یک تقطیر ساده از مخلوط بازی آبی میشود. اما اشکال مهم آن این است که آتشگیر بوده و خیلی زود در هوا محترق میشود.

استخراج یکی از تکنیک های جدا سازی میباشد که در آن ترکیباتی با حلآلیت های متفاوت با استفاده از حلالهایی با قطبیت مختلف جدا سازی میشود.این فرایند شیمیایی اساسی اغلب در واکنشهای اسید باز قابل برگشت انجام میگیرد.

قاعدتا ً لایه ها طوری جدا میشوند که حلال سنگینتر در قسمت پایین قرار میگیرد. بنابراین، آگاهی از دانسیته حلالهای مصرفی برای تشخیص لایه ها مفید است. با وجود این، این تشخیص بدون خطا نیست زیرا ممکن است ماهیت و غلظت جسم حل شده طوری باشد که دانسیته نسبی دو حلال را معکوس کند . اما وقتی یک فاز آبی و یکی آلی است، حتماً فاز آلی سبک تر بوده در بالای فاز آبی قرار می گیرد.

دستگاه استخراج جامد- مايع Extraction Solid - Liquid

این سيستم جهت عمليات جدا سازي جامد – مايع مورد استفاده قرار مي گيرد. دو عملكرد پيوسته و غير پيوسته بر روي اين سيستم قابل پياده سازي است. بررسي تأثير دماي حلال بر راندمان جدا سازي با توجه به امكان گرم نمودن حلال در مخزن اصلي ميسر مي باشد. سيستم شامل يك دستگاه تقطير جهت باز يابي مجدد حلال مي باشد. از ساير قابليتهاي اين دستگاه مي توان به قابليت انتخاب نحوه حركت سيال در طول ستون جدا سازي اشاره كرد. اين دستگاه در شرايط فعلي براي جدا سازي روغن از دانه هاي روغني با استفاده از حلال متيلن كلرايد به كار برده مي شود.

استخراج مي تواند ساده يا چند گانه باشد:

اگر حلال استخراج كننده يك مرتبه وارد شود مي گوئيم استخراج ما ساده است ولي اگر حلال ما چند مرتبه اضافه شود استخراج چند گانه است و در اين مورد استخراج چند گانه دقيق تر است .

انواع استخراج:

1) جامد-مايع مثل دم كشيدن چاي كه استخراج كافئين از چاي است

2) مايع-مايع

شرايط استخراج حلال:

1. حلال كننده بايد بي اثر باشد.

2. حلالي كه استفاده مي كنيم بايد به آساني در آخر كار جدا شده.

3. )حلال استخراج كننده بايد غير قابل اختلاط با حلال اوليه باشد.

4. ) حلال استخراج كننده بايد ضريب توزيع مناسبي داشته باشد يعني بالاترين ضريب توزيع براي ناخالصي ها باشد.

دكانتور يا قيف جدا كننده: وسيله اي كه براي جدا كردن دو مايع از هم استفاده مي شود ، براي مواد غير قابل انتزاج يا اينكه در هم حل نمي شوند مثل آب و روغن و طريقه كار يه اين صورت است كه دو مايع را داخل قيف مي ريزيم و 2-3 مرتبه تكان مي دهيم و منتظر مي مانيم تا از هم جدا شوند

 

 

کاربرد استخراج در عطر گيري:

یک ادکلن آمیزه ای از روغنهای اساسی(Essential Oil ) ، تركیبات معطر (Aroma Compound)، ثابت كننده (Fixatives) و الكل (Alcohol) می باشد. روغن های اساسی از طریق تـقـطـیر گـلهـا،گیاهان و علفها بدست می آید.اگر عصاره گیری ازطریق تـقطیر مـیــسر نباشد توسط روغنهای جاذب این كار صورت می گـیـرد مانند گل یاس.عصاره گیری توسط روغنهای جاذب اساسا عمل استخراج توسط جذب مواد معطر بداخل موم و سپس استخراج و جدا سازی روغن بدبو توسط الكل میباشد.در سـاختـن عـطر مواد شیمیایی معطر نیز بكار میرود.

خطا های آزمایش:

1. خطای دید

2. جداسازی اشتبا ه دو فاز

3. مخلوط شدن ا ندک دو فاز

4. باز نکردن شیر قیف بعد از هر مر حله تکان دادن قیف و عدم خرو ج گاز

5. در صورتی که این باز کردن شیر قیف انجام نشود ممکن است در قیف و محتویات آن به شدت به بیرون بپرد

6. باز کردن شیر قیف پیش از جدا شدن کامل دو فاز

7. و بسته بودن سر قيف هنگام جداسازی لایه ها

وسائل لازم :

_ بشر _ هیتر _ پایه و گیره - همزن - قیف بوخنر


1- دكانتور2-ارلن - آب مقطر -بالن حجمی (100) - استوانه مدرج

ترکيبات مورد نياز:

مقداری سودNAOH 3M -انتراسن و اسید بنزوئیک – مقداری اسید اسیدکلریدریک6M

شرح آ زمایش:

در بشر gr 1 از مخلوط اسید بنزوئیک وآنتراسن ریخته وبه آن 30mlدی کلرومتان (حلال آلی)اضافه می کنیم و مخلوط را در آن حل می کنیم و برای انجام استخراج محلول را درون دكانتور يا قيف جدا كننده مي ريزيم

(توجه کنید شیر بسته باشد) و به آن مقداری محلول حاصل 10 ml از محلول سدیم هیدروکسید اضا فه نموده (قیف نباید بیش از سه چهارم پر شود). ) دهانه بالای قیف جدا کننده را با در لاستیکی یا سنباده ای که اکثر قیفها دارا هستند میبندند. هنگام تکان دادن قیف آنرا به نحو به خصوصی نگاه میدارند

قیف و محتویات آنرا به شدت تکان میدهند تا دو مایع غیر قابل اختلاط تا حد ممکن با هم تماس پیدا کنند. منظور از این تکان آن است که سطح تماس دو حلال افزایش بیشتری یابد تا جسم در زمان نسبتا کمتری در بین آنها پخش شود و به حالت تعادل برسد. باید هر چند ثانیه قیف را برگرداند (شیر به طرف بالا) و با احتیاط شیر آنرا باز کرد تا گاز قیف خارج شود و فشاری که در آن ایجاد شده از بین بروداین عمل مخصوصا وقتی حل آلی با نقطه جوش کم به کار میرود و یا یک محلول اسیدی با سدیم بی کربنات استخراج میشود (گاز CO2 آزاد میشود) اهمیت پیدا میکند. در صورتی که این کار انجام نشود ممکن است در قیف و محتویات آن به شدت به بیرون بپرد. پس از تکان دادن کافی (حدود 2 دقیقه تکان شدید) برای آخرین بار گاز قیف را خارج میکنند و سپس قيف را به پايه وصل مي كنيم و صبر مي كنيم تا لايه ها از هم جدا شوند و سر قيف را بر مي داريم میگذارند تا لایه ها از هم جدا شوند. برای تشخیص فاز آبی و آلی مقداری اب با پیست به درون محلول اضافه می کنیم ،آب درون هر فازی که برود ان فاز ،فاز آبی است در این مرحله فا آبی در پایین ، پس از آن دو لایه مایع را از هم جدا میکنند در زير دكانتور يك بشر قرار مي دهيم و شير پايين دكانتور را باز مي كنيم تا لايهً پايين محلول از دستگاه جدا شودو داخل بشر بريزد، باقيمانده محلول داخل دكانتور را دربشر دیگری مي ريزيم که همان باقی مانده فاز آلی است ان را روی هیتر حرارت داده تا دی کلرومتان تبخیر شود و رسوب انتراسن در ته ظرف بر جای می ماندبشر حاوی فاز آبی را در حمام یخ قرار داده وبه ان HCLغلیظ اضافه می کنیم تا رسوب سفید رنگی تشکیل شودبعد رسوب حاصل را به کمک قیف بوخنر صاف می کنیم واجسام صاف شده را در روی قیف بوخنر با اب مقطر سرد شستشو داده و رسوب را روی یک شیشه ساعت گذاشته و بگذارید تا رسوب ها در هوا خشک شود ، رسوب حاصل بنزوئیک اسید است .

    




تاریخ: 6 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

 


 

فرآیند استخراج :

در فرآیند استخراج ، ترکیبی را که در یک حلال حل شده است در مجاورت حلال دیگری که غیر قابل اختلاط با حلال اول باشد قرار می دهند . ترکیب مورد نظر در حلالی که خصوصیاتش شبیه به خودش می باشد بیشتر حل می شود . مثلا اگر متانول به مخلوط آب و پنتان اضافه شود تقریبا تمام آن در لایه آبی حل می شود . چون گروه هیدروکسیل الکل با آب پیوند هیدروژنی برقرار می کند .
نسبت غلظت یک ماده در حلال دوم به غلظت ان در حلال اول را ضریب توزیع می نامند .
هنگامی که حجم دو حلال با یکدیگر برابر باشند بجای غلظت می توان مقدار گرم جسم را در حلال دوم قرار داد . برای استخراج یک ماده ، چند استخراج با حجم های کمتر بهتر از یک استخراج با تمام حجم حلال می باشد . مثلا اگر 50 میلی لیتر حلال را طی دوبار و هر بار 25 ml بکار ببریم میزان استخراج بیشتر از حالتی است که 50 ml را در یک مرحله به کار ببریم .

حلال استخراج کننده باید خصوصیات زیر را داشته باشد :

غیر قابل اختلاط باشد ، در غیر این صورت غیر قابل استفاده است .
نسبت به ماده حل شده بیشترین ضریب تولید را داشته باشد .
با ماده مورد نظر واکنش شیمیایی انجام ندهد .
نقطه جوش حلال استخراج کننده پایین باشد .
در استخراج ساده از قیف جداکننده استفاده می شود . قیف های جداکننده به شکلهای گوناگونی وجود دارند . هر چه قیف درازتر باشد زمانی که لازم است تا دو فاز مایع از تکان دادن از هم جدا شدند بیشتر می شود . برای انجام استخراج ، محلول را در قیف جداکننده می ریزند و به آن مقداری از حلال استخراج کننده می افزایند . قیف و محتویات آنرا باید به شدت تکان داد تا دو مایع تا حدی که ممکن است با هم تماس پیدا کنند و به تعادل برسند . پس از کامل شدن استخراج ، قیف را روی یک حلقه قرار داده و بلافاصله در پوش آنرا برداشته و اجازه می دهیم تا لایه ها از هم جدا شوند.
لایه های آلی معمولا در بالا قرار می گیرند و لایه های آبی در پایین . البته حلالهای آبی که دو یا چند هالوژن در واحد فرمول خود دارند در پایین آب قرار می گیرند .
گاهی اوقات دو لایه براحتی از هم جدا نمی شوند که می توان با افزودن محلول اشباع کلرید سدیم به جدا شدن آنها کمک نمود . برای سهولت استخراج می توان از استخراج پیوسته استفاده نمود . در این روش محلولی از حلال استخراجی و جسم بوسیله دستگاه مخصوصی دائما از مخلوطی که باید استخراج شود جدا شده و بداخل یک ظرف جوشش میریزد . این محلول بطور دائم تقطیر می شود و حلال آن به ظرف استخراج باز گشته و مصرف می گردد و جسم استخراج شده در ظرف جوشش جمع شده و غلظت آن مرتبا افزایش می یابد . حلال وقتی در مبرد متراکم می شود با توجه به دانسیته نسبی به طرف بالا یا پایین محلولی که محتوی ترکیب مورد نظر است جریان می یابد .

استخراج ترکیبات آلی

هدف :


1_ جدا سازی محصول اصلی یا محصول یا محصولات فرعی در یک واکنش شیمیایی :
در قدیم بهترین روش سنتز (که متنوع نبود ) در فاز مایع بود اما جدیدا در فاز جامد است و نیازمند استخراج است .
در فاز جامد از یک بستر پلیمری استفاده می کنیم ، ماده ای را که می خواهیم به بستر پلیمر متصل شود، به عنوان مثال A را به پلیمر متصل می کنیم بعد B را با آن واکنش می دهیم ، C و D ( محصولات ) چسبیده به پلیمر تشکیل می شوند ، وقتی پلیمر را می شوییم اگر A و B اضافی در محیط باشد خارج می شود ، می توانیم برای شست و شو از حلال های مختلفی استفاده کنیم چون با پلیمر واکنش نمی دهد .

(سنتز در فار جامد : برای مواد آلی پیچیده )


و اما ادامه ی مطلب : A و B را که به عنوان واکنش دهنده وارد ترکیب کرده ایم بخشی مواد آلی و بخشی ترکیبات معدنی هستند ، ( فرض : ترکیبات معدنی در آب حل می شوند ) این مجموعه را چند بار شست و شو می دهیم تا فاز آلی و آبی جدا شود به شرطی که از ماده ی اصلی با آب ترکیب نشود که اگر ترکیب شود باید حلالیت را کاهش دهیم ( باید حلالیت ماده ی آلی را در فاز آبی تغییر دهیم یعنی Ksp را کاهش دهیم ، برای آن از نمک ها استفاده می کنند یعنی به جای آب محلول نمک طعام با غلظت بالا تهیه کرده و حل می کنند ، حلالیت ترکیب آلی کاهش یافته رسوب می کند و می توان با صافی جدا کرد ) شرط این که عمل استخراج را با راندمان بالا انجام دهیم این است که حلالیت دومی که بعدا از آب انتخاب می کنیم (با آب اختلاط نشود ) 
+ صابون در محلول NaCL و آب رسوب می دهد .

استخراج :

 خارج کردن یک ماده از یک حلال آلی یا آبی و بردن آن به یک حلال آلی یا آبی دیگر و اجازه دهیم که فاز آلی و آبی از هم جدا شوند سپس خدمان آن ها را جدا کنیم و با تبخیر و تقطیر ماده ی مورد نظر را از حلال جدا کنیم .

2_ خالص سازی یک ترکیب آلی و جدا سازی آن از ناخالصی هایش :


حلالی را انتخاب می کنیم که A در آن خوب حل شود و B کمتر، در واقع B یک ناخالصی برای A به حساب آید ، و در حلال دیگر ناخالصی بیشتر حل شود و A کمتر (( به شرطی که این حلال ها باهم اختلاط ندهند )) .اکثر این روش ها به وسیله ی حلال های غیر فعال شیمیایی صورت می گیرد .


حلال غیر فعال شیمیایی :

 معمولا هیچ واکنشی با مواد انجام نمی دهند و فقط کمک می کنند به حل شدن فیزیکی ماده ی آلی


3_ جدا سازی ترکیبات آلی بوسیله ی حلال های فعال شیمیایی :

این دو ترکیب در آب حل نمی شوند و در حلال آلی مثل اتر حل می شوند .حال تکلیف چیست ؟ از حلال های غیر فعال شیمیایی نمی توانیم برای جداسازی دو ترکیب فوق استفاده کنیم ، بنابر این از حلال های فعال شیمیایی استفاده می کنیم ، باید کاری کنیم که یکی از این ترکیبات در آب حل نشود .


حلال های فعال شیمیایی :

 اسیدها و باز ها و محلول های نمکی یا نمک ها

بنزیلات سدیم در آب حل می شود ، پس کافی است روی ترکیبات آب بریزیم که مرزی ایجاد خواهد شد، این مرز ها را جدا می کنیم ، آنیلین را جدا کرده و به سراغ بنزیلات سدیم می رویم که ماهیت ترکیب اولیه را عوض کرده ایم و باید بازش گردانیم برای این کار مقداری اسید اضافه می کنیم واکنش بر می گردد و بنزوئیک اسید رسوب می دهد .

آمین های آروماتیک در آب حل نمی شوند ، برای حل کردن آن به محیط اسید HCL اضافه می کنیم ، NH2 با +H حل شده ایجاد می شود ، برای برگشت آنیلین به حالت اولیه ی خودش به محیط -OH اضافه می کنیم .
گاهی اوقات محلول نمکی ماهیت ترکیب را تغییر می دهد و Ksp آن را هم در آب افزایش میدهد .

روش های استخراج :

  1_ مایع - مایع         2_ جامد- مایع


۱.مایع _ مایع :

شکل فیزیکی هر دو ماده مایع است ، حلالی هم که استفاده می کنیم مایع است .
حلالی را انتخاب می کنیم که یکی از مواد مثل A در آن بیشتر حل شود و B کمتر و حلال دیگری برعکس باشد اما اگر هر دو ماده ی A و B در حلال حل شوند عیبی ندارد می شود روش استخراج را عوض کرد یعنی حلالیت یکی را کم کنیم یعنی تغییر حلالیت دهیم .
رزولسینول ها بسیار خورنده هستند و سمی ، در داخل دی اتیل اتر بهتر حل می شود .

جامدی بدست می آوریم که ویسکوزیته ی بالا دارد چون نقطه ی ذوب آن پایین است . به محض این که حرارت دید مقداری جامد شده مجددا مایع می شود که ویسکوزیته ی بالا دارد ، در نهایت یک پودری بدست می آید (( پودر هموژن قهوه ای رنگ )) . 
اگر رنگ متفاوت بود بدین معنی است که مقداری از حلال باقی مانده و باید خوب بهم بزنیم تا خارج شود .


طبقه بندی روش های استخراج از نظر تعداد دفعات استخراج:

1_ پیوسته 2_ ناپیوسته .


در پیوسته یک بار حجم مشخصی از حلال را بر می داریم و در طول تمامی مراحلاستخراج با همان حجم مشخص کار می کنیم . در ناپیوسته هر بار که می خواهیم عمل استخراج را تکرار کنیم باید یک حجم جدیدی از حلال را بر داریم ،
استخراج پیوسته مقرون به صرفه است .


دستگاه وله : استخراج پیوسته درون آن انجام می گیرد ، استخراج از نوع جامد_مایع

 
حلال ها:

 استون ، متانول ، اتانول، و یا مخلوط آب و استون_آب و متانول و آب و اتانول 
از این این مخلوط های حلال ها استفاده می کنند چون دمای جوش آب بالا و دمای جوش بقیه پایین است در اثر حرارت دادن ترکیبات آلی آسیب نبینند .
فشار با نقطه ی جوش رابطه ی مستقیم دارد .


خصوصیت حلال های مناسب غیر فعال شیمیایی :


1_ به آسانی قابل جدا کردن باشد 2_ با ماده ی آل واکنش شیمیایی ندهد 3_ سمس و آتش گیر نباشد و ارزان باشد 4_ ماده ی ناخالصی تا حد امکان داخل حلال کمتر حل شود 
البته اکثر حلال ها سمی و آتش گیر هستند که برای جبران آن ها از مخلوط حلال ها استفاده می کنیم .

ضریب توزیع :
وقتی می خواهیم ضریب توضیع A را داخل دو حلال 1 و 2 بدست آوریم :
k= غلظت ماده ی A داخل فاز 2 / غلظت ماده ی A داخل فاز 1

K>>1 : یعنی با یک یا دو بار استخراج ماده A را به طور کمی از فاز 1 به فاز 2 می بریم 
K<<1 : باید تعداد دفعات استخراج را بیشتر کنیم تا ماده ی A را به طور کمی از فاز 1 به فاز 2 ببریم 
تنها عامل فیزیکی که در ضریب توزیع تاثیر می گذارد دما است : دما بیشتر ضریب توزیع بیشتر.

لینک مرتبط-زبان اصلی

قیف دکانتور




تاریخ: 6 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

 

به نام خدا

نام اعضای گروه :

ریحانه امینیان (900580468)

و

گلسا شادمهر (900572874)

رشته تحصیلی :

زیست شناسی عمومی و گیاهی

گزارش کار شماره 2:

تقطیر ساده

و

تقطیر جزء به جزء

استد ارجمند:

سرکار خانم دکتر شکیبا زاده

پاسخ به سوالات :

قوانین رائول برای مایعات ایده آل و غیر ایده آل

و

نمودار فازی برای مایعات در فشار های مختلف

 

 

شرح :

نمودار فازی آب



فهرست مطالب


1. نمودار فازی آب
2. نمودار فشار- دمای تغییر فاز
3. نقطه ی بحرانی در نمودار فازی آب
4. معرفی خواص ترمودینامیکی آب

نمودار فازی آب


نمودار فازی آب: نموداری است که در آن ارتباط بین فاز های مختلف آب بررسی می شود. آب در حالت گاز، مایع و جامد در طبیعت وجود دارد. نوع تبدیل آنها به یکدیگر، به خواص ترمودینامیکی بستگی دارد. در نمودار فازی به بررسی این خواص نیز پرداخته می شود. نمودار T-S آب یکی از مهمترین نمودار ها در ترمودینامیک می باشد.

نمودار فشار- دمای تغییر فاز  


همان طور که مشخص است، بیشتر مواد در بیشتر از یک فاز موجود می باشند (فاز قسمتی از ماده است که دارای خواص فیزیکی و شیمیایی یکسان می باشد). یعنی مواد می توانند جامد، مایع و یا گاز باشند. حتی بعضی از مواد بیشتر از یک فاز جامد دارند. به عنوان مثال کربن می تواند به عنوان گرافیت، الماس و یا خانواده ی C60 وجود داشته باشد.

تصور کنید کاغذی برداشته و نموداری بکشیم که محور عمودی آن مبین فشار بوده و محور افقی آن دما را نشان دهد. اکنون فرض کنید سیستم مورد نظردر یک فشار و دمای خاص قرار دارد. بنابراین می توان فاز سیستم را در این حالت مشاهده کرد. این فاز گاز (g)، مایع (L) یا جامد (S) است. اگر نقطه ی مربوط به فشار و دمای موجود را بر روی نمودار فشار-دمای ترسیم شده علامت زده و علامت اختصاری مربوط به فاز ماده را در آن نقطه بنویسیم، برای چندین حالت ترکیبی از فشار و دما به نموداری مشابه نمودار زیر خواهیم رسید:

شکل1-نمودار فشار- دمای تغییر فاز

 

اگر این عمل را در نقاط زیادی با فشارها و دماهای مختلف انجام داده، فاز ماده را در نقاط مورد نظر مشاهده کرده و آنها را بر روی نمودار مشخص کنیم، ملاحظه می کنیم که این فاز ها در نواحی خاصی از هم جدا می شوند. اگر این عمل را در حالت حدی در بینهایت نقطه انجام دهیم، ملاحظه می شود که این نواحی توسط منحنی هایی از یکدیگر جدا می شوند.

شکل2-نمودار فشار- دمای تغییر فاز

 

خطی که نواحی جامد و مایع را از یکدیگر جدا می کند، melting curve ، خطی که نواحی مایع و گاز را از یکدیگر جدا می کند vaporization curve و خطی که نواحی جامد و گاز را از یکدیگر جدا می کند را sublimation curve می نامیم. انرژی لازم برای سیال به منظور تغییر فاز یافتن از مایع به گاز را آنتالپی تبخیر می نامند. در نواحی بین خطوط تنها همان فازی که علامت اختصاری آن ملاحظه می شود، وجود دارد. بر روی خطوط، دو فازی که در دو طرف خط دیده می شوند با یکدیگر در تعادلند و همراه با یکدیگر در ترکیب وجود دارند. نقطه ای که در آن سه منحنی با یکدیگر برخورد می کنند، نقطه ی سه گانه (triple point) نامیده می شود. در نقطه سه گانه، هر سه فاز با یکدیگر در تعادلند. قابل ذکر است که این سه فاز تنها می توانند در یک نقطه با یکدیگر در تعادل

خطی که نواحی جامد و مایع را از یکدیگر جدا می کندmelting curve ، خطی که نواحی مایع و گاز را از یکدیگر جدا می کندvaporization curve و خطی که نواحی جامد و گاز را از یکدیگر جدا می کندsublimation curve نامیده می شود. برای تغییر فاز سیال، انرژی ای لازم است که به آن انرژی نهان می گوییم. به عنوان مثال انرژی لازم برای سیال به منظور تغییر فاز یافتن از حالت مایع به گاز را انرژی نهان تبخیر یا آنتالپی تبخیر می نامند. علت نام گذاری این انرژی به نام انرژی نهان، این است که در زمان تغییر فاز هیچ تغییر دمایی در سیستم اتفاق نیفتاده و تغییر فاز در دمای ثابت روی می دهد. در نواحی بین خطوط، تنها همان فازی که علامت اختصاری آن ملاحظه می شود، وجود دارد. بر روی خطوط، دو فازی که در دو طرف خط دیده می شوند با یکدیگر در تعادلند و همراه با یکدیگر، در ترکیب وجود دارند. نقطه ای که در آن سه منحنی با یکدیگر برخورد می کنند، نقطه ی سه گانه(triple point) نامیده می شود. در نقطه سه گانه، هر سه فاز با یکدیگر در تعادلند. قابل ذکر است که این سه فاز تنها می توانند در همین نقطه با یکدیگر در تعادل باشند. اگر نقطه سه گانه فشاری کمتر از فشار اتمسفر داشته باشد، نقطه ی ذوب و جوش آن را نرمال تعریف می کنیم. نقطه ی ذوب نرمال، دمایی است که در آن دما ماده در فشار اتمسفر ذوب می شود(همان طور که می دانیم نقطه ی ذوب با تغییر فشار تغییر می کند). نقطه ی جوشش نرمال، دمایی است که در آن، ماده در فشار یک اتمسفر می جوشد.

شکل3-تعادل در نقطه ی سه گانه

 

شکل4-تبدیل مستقیم جامد به بخار در فشار پایین تر از فشار نقطه سه گانه

نقطه ی بحرانی در نمودار فازی آب


در نمودار فازی نقطه ای به نام نقطه ی بحرانی تعریف می شود که در بالای آن، ماده به هیچ وجه نمی تواند به مایع تبدیل شود. این موضوع به این معناست که منحنی فشار بخار باید در این نقطه تمام شود.

شکل5-نقطه ی بحرانی

 

از آنجا که تعریف نقطه ی بحرانی با ابهامات زیادی همراه است، این نقطه را با حساسیت بیشتری معرفی خواهیم کرد. در دماهای بالا، ذرات گاز انرژی جنبشی خیلی بالایی دارند. این انرژی در حدی بالاست که آنها به هیچ عنوان نمی توانند به مایع تبدیل شوند. بالاترین دمایی که در آن گاز و مایع می توانند با یکدیگر در تعادل باشند، به عنوان نقطه ی بحرانی شناخته می شود. فشاری که برای مایع کردن گاز در دمای بحرانی مورد نیاز است را فشار بحرانی می گوییم. اطلاعات مربوط به فشار و دمای بحرانی را در روی نمودار به عنوان نقطه ی بحرانی تعریف می کنیم. در دماهای بالاتر از نقطه ی بحرانی، ماده را به عنوان سیال فوق بحرانی یاsupercriticsl fluid نام گذاری می کنند. رفتار ماده در این حالت بسیار جالب است. یک سیال فوق بحرانی کشش سطحی نداشته و لزجت بسیار کمی دارد، در حالی که چگالی آن هنوز همان چگالی مایع بوده و حلال بسیار خوبی می باشد.

معرفی خواص ترمودینامیکی آب  


می دانیم که حالت یک ماده تراکم پذیر ساده، با دو خاصیت مستقل مشخص می شود. دو خاصیت وقتی مستقل می شوند که یکی از آنها ثابت باشد و دیگری بتواند تغییر کند. هنگامی که دو خاصیت مناسب انتخاب شدند، باقی خواص وابسته می شوند. . به عنوان مثال دما و حجم مخصوص همیشه دو خاصیت مستقل از هم می باشند و می توانند با هم حالت یک سیستم تراکم پذیر ساده را مشخص کنند (سیستمی که تحت تأثیرات الکتریکی، مغناطیسی، جاذبه ای، حرکتی و تنش های سطحی قرار بگیرد، یک سیستم تراکم پذیر ساده نامیده می شود). دما و فشار برای سیستم های تک فازی، مستقل از هم بوده ولی برای سیستم های چند فازی، وابسته به هم می باشند. در شکل زیر نمودار فشار-دما-حجم مخصوص یک ماده ی تک جزئی مثل آب را مشاهده می کنیم.(ماده تک جزئی ماده ایست که در حالت جامد تنها یک ساختار دارد.)

شکل6-نمودار فازی سه بعدی آب

 

می توان این نمودار را در هر دو صفحه ی دلخواهی مشاهده کرد. اگر این نمودار را در صفحه ی فشار-حجم مخصوص ملاحظه کنیم، به شکل زیر خواهد بود:

 

شکل7-نمودار فشار-حجم مخصوص آب(1)

 

شکل8-نمودار فشار-حجم مخصوص آب(2)

در شکل های بالا ملاحظه می شود که در نمودار، منحنی هایی به نام های مایع اشباع و بخار اشباع وجود دارند. واژه ی اشباع به این معنی است که اگر اندکی حرارت به سیال داده شود یا از آن گرفته شود، بلافاصله تغییر فاز صورت می گیرد. مایع اشباع با جذب اندکی حرارت بلافاصله تبدیل به بخار شده و بخار اشباع با از دست دادن اندکی حرارت بلافاصله تبدیل به مایع می شود. به مخلوط مای<


تاریخ: 5 مرداد 1391برچسب:,
ارسال توسط

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 9 صفحه بعد

آرشیو مطالب
پيوند هاي روزانه
امکانات جانبی

ورود اعضا:


نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 10
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 12
بازدید ماه : 271
بازدید کل : 13324
تعداد مطالب : 220
تعداد نظرات : 46
تعداد آنلاین : 1



کد شمارش معکوس سال نو